Jasz – Jass – Jazz

Breda’s eerste stappen in een totaal nieuw muziekgenre vóór WO-II

Presentatie: Jack van Elewout
Datum: DINSDAG 11 maart 2025
Tijd: 19.30 – 22.00 uur
(zaal open: 19.00 uur)

Locatie: Ontmoetingscentrum De Vlieren, Mgr. Nolensplein 1, 4812 JC BREDA

GRATIS ENTREE voor leden van De Erfgoed- en Geschiedkundige Vereniging Breda en ommeland.

Niet leden betalen vooraf € 5,00,

door overmaking op rek nr: NL83 INGB 000 11 28 188

tnv Erfgoed- en Geschiedkundige Vereniging Breda en ommeland.

Ovv Jasz Jass Jazz.

De naam ‘Jasz’ wordt in Breda in de jaren twintig van de vorige eeuw gehanteerd, met name ter aankondiging van amusement tijdens kermis, carnaval en stedelijke jubilea.

‘Jass’ is de benaming voor de Amerikaanse muziekstijl tussen 1917 en midden jaren twintig. ‘Jazz’ is de gebruikelijke naam voor alle muziekuitingen door musici uit Amerika met roots in de Afro-Amerikaanse populatie, gemixed met de muziektraditie van de emigranten uit West-Europa.

Vraag een willekeurige Bredanaar om een belangrijk Breda’s evenement te noemen en de kans is behoorlijk groot dat het jaarlijkse jazzfestival genoemd wordt. Het evenement bestaat inmiddels ruim vijftig jaar en is wereldwijd bekend.

De basis hiervoor ligt in de naoorlogse jazzexplosie, maar hoe zag dit er voor WO II uit ? De jazz wordt via de ‘plaat’ al sinds 1917 in Europa geïmporteerd. Hoe reageerde de gevestigde orde? Wat was de inbreng van de jeugd? Wat was er aan jazzactiviteiten merkbaar? Was er een relatie tussen commercie en jazz? Hoe was de verhouding tussen professionele en amateurjazzmusici ? Was Breda voor WO II een jazzstad??

Het Kilacadmon orkest van de KMA (1926 – 1940)

Jack van Elewout is auteur van de uitgebreide, driedelige studie: Bredase muziekschets van de 20^ste eeuw. Hij is jazzliefhebber en muzikant, maakte daarnaast een historisch overzicht van de ontwikkeling van de jazzmuziek in Breda. Hij heeft alle jazzfestivals in de stad meegemaakt in diverse geledingen en is als middelbare scholier begonnen met het verzamelen en bewaren van publicaties aangaande het muziekevenement. Jack verzorgde voor ons een tweedelige lezing over de historie van het jazzfestival.

De Poolse gemeenschap in Breda

Hoe het begon en hoe het verder ging

Presentatie: Frank Jankowski

Datum: DONDERDAG 31 oktober 2024

Tijd: 19.30 – 22.00 uur
(zaal open: 19.00 uur)

Locatie: Waalse Kerk,
Catharinastraat 83
4811 XG BREDA

GRATIS ENTREE voor leden van De Erfgoed- en Geschiedkundige Vereniging Breda en ommeland.
(Graag vooraf aanmelden)

Niet leden betalen vooraf € 5,00,
door overmaking op rek nr:
NL83 INGB 000 11 28 188
T.n.v. Erfgoed- en Geschiedkundige Vereniging Breda en ommeland.
ovv. Poolse Gemeenschap

Voor de pauze zal Frank een toelichting geven op het begin van de oorlog en het versplinterde Poolse leger. Vervolgens zoemt hij in op de vorming van de Poolse Pantserdivisie onder generaal Maczek.

Deze Pantserdivisie trok van Normandië naar Wilhelmshaven, met een oponthoud van vijf maanden in Breda en omgeving. Een oponthoud met verstrekkende gevolgen…

Na de pauze start Frank met de bevrijding van Breda: ‘In 1944 werd Breda bevrijd en bevree’en, gelukkig heeft onze stad er weinig onder gelee’en.’

In 1945 braken spannende tijden aan: Hoe nu verder, niet terug naar Polen …. en dan Frank staat stil bij een belangrijk hoofdstuk: ‘Bij ons thuis…’ Hij vertelt over de Poolse gemeenschap in Breda, de Poolse kerk, verenigingen, cafés. Tenslotte staat hij kort stil bij de onderwijsprojecten van het Maczek Memorial.

Frank Jankowski is in 1952 geboren als derde kind van een Bredaas meisje en een Poolse bevrijder. Na de Doornbosschool en de Jozef-ULO ging hij naar de Kweekschool.

Hij werkte 45 jaar in het onderwijs als leerkracht, directeur, bovenschools directeur en voorzitter college van bestuur. In zijn vrije tijd was hij dirigent van verschillende jeugd- en jongerenkoren.

Momenteel is Frank o.a. secretaris van de educatie commissie van het Generaal Maczek Memorial.

Volgende lezing: Op dinsdag 26 november zal Dhr. Frans Roelvink een lezing voor ons verzorgen, die in de Waalse Kerk, aanvang 19.30 uur zal worden gehouden. Het onderwerp: Genealogie in het algemeen en specifieke Bredase onderwerpen in het bijzonder.

De aanloop naar Mei 1940…

en de gevolgen voor Brabant en Breda

Presentatie: Tony Mouw

Datum: DINSDAG 17 september 2024

Tijd: 19.30 – 22.00 uur
(zaal open: 19.00 uur)

Locatie:
Ontmoetingscentrum De Vlieren, Mgr. Nolensplein 1,
4812 JC BREDA

GRATIS ENTREE voor leden van
De Erfgoed- en Geschiedkundige Vereniging Breda en ommeland.

Niet-leden betalen vooraf € 5,00,
door overmaking op rek nr:
NL83 INGB 000 11 28 188
tnv Erfgoed- en Geschiedkundige Vereniging Breda en ommeland.
ovv MEI 1940.

Toelichting:

Brabant was bij de inval van de Duitsers in mei 1940 hét scharnierpunt in de strijd tussen de Franse en Duitse legers.

Maar waarom ontruimde ons 3e Legerkorps meteen al Noord-Brabant? Hoe verliep de opmars naar de Moerdijkbruggen? Wat was de waarde van de Peel Raamstelling?

Waarom waren de Fransen zo kwaad? Wat kon hun 7e leger in West-Brabant nog uitrichten?

Waarom waren de Engelsen zo geïrriteerd en Hitler woedend?

Wat weten wij er nog van?

De meeste Nederlanders kennen de achtergronden van de herdenkingen op 4 mei 1945 en het bevrijdingsfeest op 5 mei 1945. Maar wat weten zij van de meidagen in 1940? Hoe lang duurde deze strijd? Waarom capituleerde wij al zo snel en wat ging eraan vooraf?

Wat was de precieze aanleiding, waarom moest Breda evacueren? Hoe succesvol was ons leger, hoe doortastend de regering?

Hoofdinspecteur (politie) Tony Mouw geeft door het hele land lezingen over Politiegeschiedenis en over de inval van de Duitsers in 1940 en alles wat daaraan voorafging. De lezing over de inval behandelt uitgebreid de aanloop naar deze dramatische meidagen en vertelt niet alleen het verloop van de strijd, maar ook de politieke en bestuurlijke kant. Daarbij wordt specifiek de regionale Brabantse situatie behandeld.

De lezing is interactief en er zal gebruik worden gemaakt van landkaarten uit 1898 en 1928, en diverse historische gebruiksvoorwerpen.