Genealogie in het algemeen…

en in Breda in het bijzonder…

Presentatie: Frans Roelvink

Datum: DINSDAG 26 november 2024

Tijd: 19.30 – 22.00 uur
(zaal open: 19.00 uur)

Locatie: Waalse Kerk,
Catharinastraat 83
4811 XG BREDA

GRATIS ENTREE voor leden van De Erfgoed- en Geschiedkundige Vereniging Breda en ommeland.
(Graag vooraf aanmelden via secretariaat@bredaenommeland.nl )

Niet-leden betalen vooraf € 5,00, door overmaking op rek nr:
NL83 INGB 000 11 28 188
tnv Erfgoed- en Geschiedkundige Vereniging Breda en ommeland.
ovv. Bredase genealogie

Frans Roelvink zal ons vanavond meenemen in de wereld van de genealogie, ook wel stamboomonderzoek. Het is een discipline van de geschiedkunde die zich bezighoudt met voorouderlijk onderzoek en de afstamming van een familie.

Voor de pauze zal Frans een toelichting geven op stamboomonderzoek in het algemeen, de bronnen die geraadpleegd kunnen worden, waar we deze bronnen kunnen vinden, wat er momenteel online te vinden en de werkwijze.

Het gedeelte na de pauze zal een soort genealogische tijdreis zijn door de geschiedenis van Breda:

Frans zal starten bij de Middeleeuwse Heren van Breda met hun aanhang en daarna de oligargische magistraat van Breda in de zeventiende en de achttiende eeuw bespreken. Hierbij schenkt hij o.a. aandacht aan de grafzerken en epitafen in de Grote Kerk.

Ook is er aandacht voor Bredase familiebedrijven, waarbij genealogie een belangrijke rol speelt. Denk hierbij aan de Etna en de Drie Hoefijzers.

Tenslotte zal het onderwerp genealogie en demografie besproken worden: Waar komt de Bredase bevolking vandaan ?

Frans Roelvink (1951, Oirschot) woont vanaf 1974 in Breda, werkte eerst bij een grafisch bedrijf voordat hij bij de gemeente Breda functies vervulde bij Sociale Zaken en Interne Dienstverlening.

Zijn belangstelling voor genealogie werd rond 1974 gewekt door de verhalen in zijn familie over twee overgrootvaders en een grootvader. Bij zijn voorouderonderzoek is hij terug tot in de middeleeuwen gekomen.

Frans is bijna 35 jaar als vrijwilliger actief geweest binnen de Nederlandse Genealogische Vereniging. Daarnaast was hij actief zowel in Engelbrecht van Nassau (eindredacteur kwartaalblad) als De Oranjeboom.

Volgende lezing: Op dinsdag 14 januari 2025 zal de ALV worden gehouden.

De eerste lezingen staan gepland op dinsdag 11 februari en dinsdag 11 maart.

De Poolse gemeenschap in Breda

Hoe het begon en hoe het verder ging

Presentatie: Frank Jankowski

Datum: DONDERDAG 31 oktober 2024

Tijd: 19.30 – 22.00 uur
(zaal open: 19.00 uur)

Locatie: Waalse Kerk,
Catharinastraat 83
4811 XG BREDA

GRATIS ENTREE voor leden van De Erfgoed- en Geschiedkundige Vereniging Breda en ommeland.
(Graag vooraf aanmelden)

Niet leden betalen vooraf € 5,00,
door overmaking op rek nr:
NL83 INGB 000 11 28 188
T.n.v. Erfgoed- en Geschiedkundige Vereniging Breda en ommeland.
ovv. Poolse Gemeenschap

Voor de pauze zal Frank een toelichting geven op het begin van de oorlog en het versplinterde Poolse leger. Vervolgens zoemt hij in op de vorming van de Poolse Pantserdivisie onder generaal Maczek.

Deze Pantserdivisie trok van Normandië naar Wilhelmshaven, met een oponthoud van vijf maanden in Breda en omgeving. Een oponthoud met verstrekkende gevolgen…

Na de pauze start Frank met de bevrijding van Breda: ‘In 1944 werd Breda bevrijd en bevree’en, gelukkig heeft onze stad er weinig onder gelee’en.’

In 1945 braken spannende tijden aan: Hoe nu verder, niet terug naar Polen …. en dan Frank staat stil bij een belangrijk hoofdstuk: ‘Bij ons thuis…’ Hij vertelt over de Poolse gemeenschap in Breda, de Poolse kerk, verenigingen, cafés. Tenslotte staat hij kort stil bij de onderwijsprojecten van het Maczek Memorial.

Frank Jankowski is in 1952 geboren als derde kind van een Bredaas meisje en een Poolse bevrijder. Na de Doornbosschool en de Jozef-ULO ging hij naar de Kweekschool.

Hij werkte 45 jaar in het onderwijs als leerkracht, directeur, bovenschools directeur en voorzitter college van bestuur. In zijn vrije tijd was hij dirigent van verschillende jeugd- en jongerenkoren.

Momenteel is Frank o.a. secretaris van de educatie commissie van het Generaal Maczek Memorial.

Volgende lezing: Op dinsdag 26 november zal Dhr. Frans Roelvink een lezing voor ons verzorgen, die in de Waalse Kerk, aanvang 19.30 uur zal worden gehouden. Het onderwerp: Genealogie in het algemeen en specifieke Bredase onderwerpen in het bijzonder.

In memoriam Kees Machielsen

Recent ontvingen we het bericht dat ons erelid Kees Machielsen is overleden. Kees was gedurende vele jaren voorzitter van De Oranjeboom. Zijn onuitputtelijke energie en enthousiasme zijn voor de vereniging gedurende vele jaren van grote waarde geweest. Kees was op vele terreinen actief. Als voorzitter zette hij met het bestuur de koers van de vereniging uit en zorgde voor een goede relatie met de gemeente Breda en andere relevante organisaties en personen. Daarnaast was hij ook graag bezig met de verspreiding van de jaarboeken en andere praktische zaken. Hij stond altijd klaar met woord en daad.

Op 9 juni 2015 nam Kees na zo’n 10 jaar afscheid als voorzitter van de vereniging en is hij tot erelid benoemd voor zijn vele verdiensten. Ook na zijn afscheid als voorzitter is hij de vereniging met raad en daad blijven bijstaan. We zijn hem daarvoor intens dankbaar. Kees overleed op 83-jarige leeftijd op 12 september 2024. Hij zal worden gemist. We wensen zijn nabestaanden veel sterkte toe.

De aanloop naar Mei 1940…

en de gevolgen voor Brabant en Breda

Presentatie: Tony Mouw

Datum: DINSDAG 17 september 2024

Tijd: 19.30 – 22.00 uur
(zaal open: 19.00 uur)

Locatie:
Ontmoetingscentrum De Vlieren, Mgr. Nolensplein 1,
4812 JC BREDA

GRATIS ENTREE voor leden van
De Erfgoed- en Geschiedkundige Vereniging Breda en ommeland.

Niet-leden betalen vooraf € 5,00,
door overmaking op rek nr:
NL83 INGB 000 11 28 188
tnv Erfgoed- en Geschiedkundige Vereniging Breda en ommeland.
ovv MEI 1940.

Toelichting:

Brabant was bij de inval van de Duitsers in mei 1940 hét scharnierpunt in de strijd tussen de Franse en Duitse legers.

Maar waarom ontruimde ons 3e Legerkorps meteen al Noord-Brabant? Hoe verliep de opmars naar de Moerdijkbruggen? Wat was de waarde van de Peel Raamstelling?

Waarom waren de Fransen zo kwaad? Wat kon hun 7e leger in West-Brabant nog uitrichten?

Waarom waren de Engelsen zo geïrriteerd en Hitler woedend?

Wat weten wij er nog van?

De meeste Nederlanders kennen de achtergronden van de herdenkingen op 4 mei 1945 en het bevrijdingsfeest op 5 mei 1945. Maar wat weten zij van de meidagen in 1940? Hoe lang duurde deze strijd? Waarom capituleerde wij al zo snel en wat ging eraan vooraf?

Wat was de precieze aanleiding, waarom moest Breda evacueren? Hoe succesvol was ons leger, hoe doortastend de regering?

Hoofdinspecteur (politie) Tony Mouw geeft door het hele land lezingen over Politiegeschiedenis en over de inval van de Duitsers in 1940 en alles wat daaraan voorafging. De lezing over de inval behandelt uitgebreid de aanloop naar deze dramatische meidagen en vertelt niet alleen het verloop van de strijd, maar ook de politieke en bestuurlijke kant. Daarbij wordt specifiek de regionale Brabantse situatie behandeld.

De lezing is interactief en er zal gebruik worden gemaakt van landkaarten uit 1898 en 1928, en diverse historische gebruiksvoorwerpen.

In memoriam Jacq. Verhoeven

Op zaterdag 20 juli 2024 is Jacq. Verhoeven in de leeftijd van 73 jaar overleden.

Jacq was in de periode 1998 – 2006 secretaris van heemkundige vereniging ‘Engelbrecht van Nassau’.

De toenmalige voorzitter, stadsbeiaardier Jac Maassen, vroeg in 1998 aan Jacq Verhoeven of hij zicht beschikbaar wilde stellen voor een bestuursfunctie. Tijdens de ALV werd Jacq. benoemd en vanaf dat moment was hij secretaris van ‘Engelbrecht van Nassau‘.

Hij ontpopte zich als een nauwkeurig werkende secretaris met een heldere visie, die zeer betrokken was bij het erfgoed in en de geschiedenis van onze stad.

Na zijn afscheid als secretaris in 2006 bleef hij actief bij de vereniging. Zo presenteerde hij een stadswandeling op 15 juni 2010 onder de titel: ‘Globalisering Binnenstad Breda’.

Jacq was als docent verbonden aan het Markland College in Oudenbosch en o.a. actief binnen ‘Gebouw F‘ in Breda en de Cultuurklankbordgroep West-Brabant.

Jacq vertelde me vorig jaar dat hij de fusie van ‘Engelbrecht van Nassau’ met ‘de Oranjeboom’ tot de nieuwe Erfgoed- en Geschiedkundige Vereniging Breda en ommeland van harte kon onderschrijven: ‘Een geweldige positieve ontwikkeling’.

Dik 5 jaar geleden overleed zijn lieve vrouw Carlies. Jacq vond, ondanks zijn eigen broze gezondheid, de moed en de kracht om de draad weer op te pakken. Zijn doorzettingsvermogen werd alom geprezen.

We hebben op zaterdag 27 juli tijdens een sfeervolle bijeenkomst afscheid van hem genomen.

Zijn oudste dochter zong voor hem het lied ‘Las Golondrinas’ van Eduardo Falú:

‘Vlieg, vlieg, vlieg zwaluw.
Kom terug van daarginds.
Keer terug van de boden van het leven
over het licht, over de zee,
over de zee.’

Marc Cantrijn